اندروید، غول توسعه گوگل

در ادامه یک مقاله عمومی درباره اندروید را می‌خوانید که مقدمه‌ای بر یک سری مقالات آتی است.

چند سال پیش اگر در دست یکی از دوستانمان یک تلفن همراه هوشمند می‌دیدیم، با حسرت به آن می‌نگریستیم. اما امروز مادربزرگ‌هایمان هم برای داشتن این ابزار همه‌کاره‌ی دوست‌داشتنی علاقه نشان می‌دهند. سال‌ها پیش داشتن یک کامپیوتر خانگی آرزوی بسیاری از جوانان بود اما اکنون هر کسی با یک کامپیوتر کوچک قدرتمند در جیب خود زندگی می‌کند. اندازه‌ها کوچک‌تر و قدرت‌شان بیشتر شده است. سرعت رشد و توسعه و گسترش تکنولوژی به حدی ی رسیده که گاهی خرید یک ابزار الکترونیکی را چند هفته به تاخیر می‌اندازیم تا به‌روزترین آن را در اختیار داشته باشیم. از سردمداران هوشمند این عرصه شرکت نام‌آشنای «گوگل» است. در این مقاله سعی می‌کنم گوشه‌ای از فرصت‌طلبی و قدرت‌نمایی این “غول توسعه” – نامی که من بر روی آن نهادم – را معرفی کنم.

فقط چند سال پیش

در سال ۲۰۰۷ اثری از اندروید نبود و گوگل از این که از دور هم دستی بر آتش ندارد نگران شده بود. ویندوز موبایل، سیمبیان، پالم و دیگر پلتفرم‌های گوشی‌های همراه سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار داشتند. نوکیا روزگار خوشی داشت و شرکت اپل هم با یک سرعت مناسب خود را به رقبایش می‌رساند.

مسئله این است که چگونه پروژه ای که کمتر کسی نام آن را شنیده بود ظرف مدت فقط ۵ سال از آغاز کار می‌تواند تقریبا تمام کمپانی‌های قدرتمند تلفن همراه مانند سامسونگ، سونی،  ال جی، اچ تی سی، الکاتل و … را مجاب کند که به محصول آن به عنوان اولین انتخاب خود در مورد سیستم عامل دستگاه‌های همراه خود بنگرند. همچنین شرکتی مثل نوکیا پس از این که مرتکب یک اشتباه استراتژیک نابخشودنی شد، مجبور به گرفتن تصیماتی شود که کسی فکرش را هم نمی‌کرد.

در نمودار زیر سهم سیستم‌عامل‌ها در سال ۲۰۰۵ و تغیییرات بعد از آن را مشاهده می‌کنید.

تاریخچه

در سال ۲۰۰۳ «اندی رابین»  که او را پدر اندروید نیز می‌خوانند شرکت Android Inc را راه‌اندازی می‌کند. پس از کسب موفقیت‌هایی، گوگل با خریداری آن در سال ۲۰۰۵  و استخدام این برنامه‌نویس باتجربه و همکارانش اندیشه‌های جاه‌طلبانه خود را عملیاتی می‌کند. پس از ۳ سال اولین محصول این پروژه با نام HTC Dream وارد بازار می‌شود.

رابین و گوگل برای باز کردن جایگاهی مناسب برای خود در دنیای گوشی‌های هوشمند تلاش‌های بسیاری کردند. از سر و کله زدن با استیو جابز بر سر شباهت ایده‌های استفاده‌شده در برخی امکانات اندروید با آیفون گرفته، تا به‌روزرسانی پی در پی نسخه‌های آن با طعم‌های مختلف.

اندروید از ابتدا تا امروز پیوسته تکامل داشته و تلاش مستمر مهندسان باهوش گوگل در رفع مشکلات و توسعه‌ی این محصول ستودنیست. البته انتشار سریع نسخه‌های مختلف اندروید یکی بعد از دیگری دردسرهایی برای توسعه‌دهندگان به دنبال داشته است. اما امکانات جدید هر نسخه وسوسه‌انگیزتر از آن بود که بتواند جلوی اشتیاق ایشان برای تولید اپلیکیشن‌های جذاب‌تر را بگیرد. در جدول زیر به طور خلاصه این تغییرات با ذکر مهمترین امکانات اضافه شده درهر ورژن اندروید بیان شده است:

برای مشاهده‌ی تصویر در اندازه‌ی بزرگ و دیدن جزئیات بر روی آن کلیک نمایید.

آمارهایی از بازار

طبق برآوردهای انجام‌شده در جولای ۲۰۱۳ روزانه یک و نیم میلیون دستگاه اندرویدی فعال می‌شوند. این در حالیست که همین آمار در می ۲۰۱۰ حدودا ۱۰۰ هزار، در ژانویه ۲۰۱۱ حدود ۵۰۰ هزار و در سال ۲۰۱۲ نزدیک به یک میلیون دستگاه بوده است. هم‌اکنون بیش از یک میلیارد دستگاه اندرویدی فعال در بازار در اختیار کاربران است.

در حال حاضر بیش از ۸۲% از سهم بازار از گوشی‌ها و تبلت‌های هوشمند متعلق به شرکت گوگل است و رقابت بین دو شرکت دیگر برای مقام دومی  با اختلاف بسیار زیاد با نفر اول در جریان است. این اختلاف در جدول زیر بوضوح قابل مشاهده است. جدول زیر سهم سیستم‌عامل‌ها را در بازارهای سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ نشان می‌دهد.

روش و استراتژی

سرعت توسعه‌ی اندروید در فقط ۵ یا ۶ سال بسیار تامل‌برانگیز است. البته دلایلی نظیر اوپن‌سورس و رایگان‌بودن اندروید و نیز حمایت و آموزش همه‌جانبه‌ی گوگل از جامعه‌ی برنامه‌نویسان خود و همچنین قدرت تبلیغ و معرفی این شرکت در توسعه روزافزون آن نقش کلیدی داشته است.

البته این نکته گفتنی است که شرکت اپل درامد بیشتری از دانلود و فروش اپلیکیشن‌های خود در اپ‌استور نسبت به درامدی که گوگل از فروش اپ‌های اندرویدی در گوگل‌پلی به دست می‌آورد دارد. اما باید بدانیم گوگل استراتژی کاملا متفاوتی در این زمینه نسبت به اپل اتخاذ کرده است.

هر سازنده‌ی سخت‌افزار می‌تواند از سیستم عامل اندروید به رایگان و با پشتیبانی و همچنین با انتخاب های مختلف استفاده کند در نتیجه کارخانه‌ها و شرکت‌های مختلف می‌توانند بدون دغدغه‌های ایجاد یک سیستم عامل و امکاناتش وارد بازارهای پول‌ساز مورد علاقه‌ی خود شوند.

نکته‌ی دیگر این است که گوگل درامد خود را از روش‌های مختلف به دست می‌آورد. برای نمونه طبق گزارش نیویورک‌تایمز در تاریخ ۲۸ می ۲۰۱۵ گوگل بخش زیادی از درامد خود را  از طریق ماشین تبلیغ خود به دست می‌آورد که می‌توان گفت که سهم زیادی از این درامد مربوط به جستجو با موبایل است. این رقم چیزی نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار در سال است.

گوگل توانسته است یک بستر کاملا مناسب که خود به زیر و بم آن کاملا آشناست برای معرفی دیگر محصولات پول‌ساز خود به کار بگیرد که این خود به گسترش بیش از پیش گوگل کمک بزرگی کرده است.

آینده

هم‌اکنون شاهد شروع استفاده‌ی روزافزون این سیستم‌عامل در تلویزیون‌ها، عینک‌ها، اتومبیل‌ها، ساعت‌ها و دیگر تکنولوژی‌های هوشمند هستیم که روز به روز نیز بیشتر می‌گردد. ورود گوگل در این حوزه‌ها امکان تسلط بیشتر این شرکت بر بازارهای مختلف را در پی خواهد داشت. این رشد به حدی خواهد بود که گوگل از هم اکنون شرکت یا بهتر بگوییم هلدینک Alphabet را تاسیس کرده که مجموعه‌ای از شرکت‌های وابسته به گوگل و همچنین خود گوگل است تا بتواند بهتر و قدرتمندتر توسعه‌ی خود را مدیریت کند.